Laino, gazitasun eta sormenezko kostaldeko muinoak, euskal baleazaleen istorioak, txakolina maite duten itsasoz haraindiko nabigatzaile ausartak.

Horrelakoa da Getaria, bere sormenetik eta asmamenetik bide berriak ireki zituzten ospetsuen sorlekua. Juan Sebastian Elkanotik Cristobal Balenciagara. Berritzaileak, esploratzaileak eta unibertsalak. Trazu zehatzak nabigazio-kartetan eta goi-mailako joskintzako planoetan.

Getaria, munduari irekita dagoen kostaldeko portu txikia. Txakolinaren jatorrizko kulturaren eta gaur egungo jatorrizko deituraren sorlekua.

“Primus circumdedisti me” bira eman zenidan lehena izan zinen. Horrela dio Karlos V.ak Juan Sebastian Elkanori eman zion armarriaren inskripzioak, 1522an Lurraren lehen zirkumnabigazioa osatu ondoren.

Mugarri unibertsala. Eta Elkanok Moluketatik itzultzeko hartu zuen erabaki pertsonal, burutsu eta ausartaren ondorioz, non espeziak ustiatzeko ibilbide alternatibo baten bila Magallanesek gidatuta iritsi ziren.

Moluken mendebaldera nabigatuz itzultzea helburu nagusiaren aurkako erabakia izan zen. Indiako Ozeanokoak Portugalgo urak ziren. Debekatuak. Eta lurra inguratzeak ezbehar ugari zekartzan: akituta zeuden, “Victoria” itsasontzia hondoratzeko zorian, portugaldar heriotza-mehatxuarekin eta esploratu gabeko lekuetan nabigatzearen arriskuarekin. Baina… lortu zuen.

Ez dakigu Elkanok txakolinarekin arrakasta huraren omenez topa egin zuenik, baina espedizioan txakolina, sagardoa eta ura zeuden. Ohitura zen arrantzatzen zuten euskal ontzietan eta Canadan Labrador – “Ternua” arrantzale edo marinelentzat. Astean behin, igandeetan, ardo gazi hura dastatzen zuten. Txakolina une esanguratsuekin lotzen zen!